Święta za pasem, nasze dzieciaki piszą listy do Mikołaja i czekają na wymarzone prezenty, a my sami wpadamy w zakupowe szaleństwo. Świecące buty, grające książeczki, pozytywki, ozdobne lampki - wszystko to trafia do naszych sklepowych koszyków bez chwili refleksji. Warto jednak zatrzymać się i porozmawiać z dzieckiem na temat mądrej, odpowiedzialnej konsumpcji, tak, aby uniknąć przykrych konsekwencji - dla naszych portfeli i środowiska naturalnego. W tym artykule podpowiemy Wam, jak to zrobić na przykładzie świątecznych elektronicznych gadżetów i tego, w co szybko się zmieniają, czyli elektroodpadów.
Badania pokazują, że konsumujemy więcej, niż jest to bezpieczne dla naszej planety, ale kiedy w trakcie przedświątecznej gorączki emocje sięgają zenitu, trudno powstrzymać siebie, a co dopiero dziecko przed oddaniem się radosnej atmosferze zakupów. Dlatego nim przekroczymy próg sklepu, warto usiąść w domowym zaciszu i porozmawiać o tym, co się właściwie dzieje. Doskonałym tematem, który pomoże Wam dostrzec problem, są elektroniczne zabawki i gadżety - i to na ich przykładzie pokażemy Wam, jak budować w młodym człowieku odpowiedzialność za swoje wybory konsumenckie.
Włącz słuchankę “Marti i Pola, czyli elektroodpady”
Utknęliście w korku w przedświąteczny weekend? Wstawiliście do pieczenia pierniczki? A może robicie razem porządki? Posłuchajcie razem audio bajki z YouTube albo Spotify o dziewczynce, która prosi Mikołaja o starego robota iSMART2000. Razem z nim uratuje świat przed kryzysem związanym z wyczerpaniem surowców do produkcji sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
Ta słuchanka to doskonały przyczynek do rozmowy, ale jeśli akurat udało się Wam zaparkować auto albo nadszedł czas na inny punkt w domowym planie dnia, możesz przy jej pomocy tylko wprowadzić temat, a przy pierwszej okazji do niego powrócić.
Zdradź, co się działo, nim produkt trafił do sklepu.
Z czego składa się świecąca pozytywka? Skąd pozyskaliśmy do niej plastik, a skąd metale niezbędne w przewodach elektrycznych? Co to właściwie oznacza dla planety, że wykorzystaliśmy te surowce?
Jako dorośli wiemy, że metale trzeba wydobyć, tak jak ropę niezbędną do produkcji plastiku. Warto zdać sobie sprawę z tego, że łączy się to z degradacją środowiska i wymaga dużych nakładów energii. Dla dziecka jednak ten temat nie istnieje, póki go nie poruszymy. Warto pokazać, że tak jak ścinamy drzewo, aby wyprodukować opakowanie, tak samo zużywamy zasoby planety, żeby wykonać elektroniczny gadżet.
Przypomnij, co stoi za produktem.
Gadżety nie są nam niezbędne, ale ktoś je wytwarza i reklamuje, żeby na nich zarobić. Nęcą oko, są kolorowe i błyszczące, i naprawdę trudno się oprzeć, żeby ich nie kupić… a tymczasem mogą być kiepsko wykonane i niemal rozpadać się w rękach. Jako konsumenci musimy, zamiast ulegać marketingowym sztuczkom, nauczyć się świadomie podejmować decyzje zakupowe, bo mają one konkretne konsekwencje i dla naszych portfeli, i dla środowiska.
Opowiedz, co się stanie z elektroodpadem.
Jak skończy świecąca szczoteczka do zębów? Nie wymienimy w niej “główki”, więc po trzech miesiącach, kiedy włókna się zużyją, stanie się elektroodpadem. Jeszcze krócej “pożyją” gadżety świąteczne, bo zaraz po świętach schowamy je do szaf, gdzie mogą nie przetrwać do następnej Gwiazdki. Kolorowe lampki, świecące uszy renifera czy grające domki są, niestety, dość delikatne i źle znoszą zarówno dłuższy okres przechowywania, jak i intensywne użytkowanie świąteczne. Kiedy się zepsują, jako elektroodpady muszą zostać oddane do specjalnych punktów zbiórki:
- sprzęt małych rozmiarów (którego żaden wymiar nie przekracza 25cm) oddajemy w sklepie z elektroniką o powierzchni sprzedaży pow. 400m2
- elektroodpady oddajemy też do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) w Twojej gminie (adres znajdziesz na stronie gminy)
- wrzucamy je również do pojemników przeznaczonych do zbiórki elektroodpadów.
Stamtąd trafią do recyklingu.
Wybierz się na wycieczkę do punktu zbiórki.
Wspólnie z dzieckiem przejrzyj zabawki i gadżety, które znajdują się w Waszym domu. Porozmawiaj o zużytym, zepsutym lub niepotrzebnym sprzęcie - ile służył? czy był wart kupna? czy wymagał zastąpienia przez nowy model? Spakujcie elektroodpady - przypominamy, że są nimi wszystkie zużyte urządzenia, działające kiedyś na prąd z kabla lub baterie - i wybierzcie się wspólnie do jednego z punktów zbiórki. Można je znaleźć na stronie gminy; spis jednej z sieci kontenerów znajdziecie tu. Dzięki takiej “wycieczce” dziecku będzie łatwiej zapamiętać obowiązek prawidłowej utylizacji elektroodpadów.
Zagraj z dzieckiem w planszówkę.
Edukacyjna planszówka, którą możesz wydrukować na drukarkce a4, zapewni dużo śmiechu i dobrej zabawy, a także moc działań edukacyjnych. Who Will Save the Planet & Elektrośmieci to Zero Waste w praktyce i nauka przez grywalizację. Uczestnicy gry zostają wciągnięci w świat, w którym sami wymyślają proekologiczne rozwiązania, dzielą się doświadczeniami i dowiadują się wielu ciekawych i użytecznych informacji na temat ochrony środowiska i troski o naszą planetę.
Obejrzyjcie bajkę.
Polecamy nasze materiały edukacyjne w postaci filmów animowanych, które w przystępny sposób opowiedzą o problemie segregacji odpadów.